ဖိုးဦးေတာင္ေစတီေတာ္ဧ။္ကမၺည္းတင္စာတမ္း၊ဆင္ၿဖဴရွင္(ေအဒီ၁၇၇၄)
========================================
ေတာ္စိန္ကို ေရးသားၿပဳစုသည္။
=================
အဂၤလိ္ပ္ဘာသာမွ ၿမန္မာဘာသာသို.ၿပန္ဆိုသူ ဦး၀င္းနိဳင္
================================
ဧရာ၀တီၿမစ္ႀကီးအနီး ၿပည္ၿမိဳ.သည္အၿမင့္မားဆံုးေတာင္တန္း(၇)လံုးအတြင္း
မွ ဖိုးဦးေတာင္ဧ။္အဆက္အႏြယ္ၿဖစ္ေသာ ေတာင္စဥ္ဧ။္ေၿမေႀကာတြင္ တည္ရွိ
ေနပါသည္။ဖိုးဦးေတာင္သည္ ရေသးဦးထုပ္ကဲ.သို. ပံုသ႑န္ရွိၿပီး ဗုဒၶဧ။္ အ
ႏြယ္ေတာ္ ရေသ.ဦးထုပ္ပံုစံၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူေတာ္စင္မ်ားေမြ.ေလ်ာ္ရာ
ၿဖစ္ေနပါသည္။ေၿမၿပန္.သည္ပင္လွ်င္ ေက်ာက္ခဲမ်ားႏွင့္ညီညြတ္ေနေသာ
ေႀကာင့္ ခိုင္မာသည္။ေတာင္ကုန္းဧ။္ ညီညြတ္ေသာေၿမၿပန္.တြင္ ေပ(၃၀)အ
ၿမင့္ရွိေသာ ဖိုးဦးေတာင္ေစတီကို ေရွးဗိသုကာလက္ရာမ်ား ၿဖင့္တည္ထား
သည္။လက္မူပညာၿဖင့္ လက္ရာေၿမာက္ေသာ ပန္းရံအတတ္ပညာကိုေတြ.၇
သည္။ၿမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၃၆(ေအဒီ ၁၈၇၄)ခန္.က ဟုယူဆရေသာရုပ္တု
မ်ားကို ေစတီအနီးတြင္ေတြ.ရသည္။၄င္းရုပ္တုမ်ားသည္မတ္ရပ္ေတာ္ေဂါတမ
ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားၿဖစ္ႀကသည္။ေရွ.တည္.တည္.ၿဖစ္ေသာ ၿပည္ၿမိဳ.သို.သူဧ။္
လက္ညိဳးၿဖင့္ညြန္ၿပေနသည္။အာနႏၵာသည္ သူ.ကိုခ်စ္ေႀကာင့္ရိုေသသူ၊ေက်း
ဇူးတရားသိနားလည္သူက၊ရိုေသကိုင္းရိုင္းသူအၿဖစ္ ရုပ္တုကေဖာ္ၿပေနသည္။
အေရွ.ဘက္တြင္ ရေသးဦးထုပ္သ႑န္ရွိေတာင္တန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနၿပီး ေပ
ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာၿမင့္ေသာေက်ာက္ဂူႀကီး(၃)လံုးကိုေတြ.ရသည္။ဂူႀကီး(၂)
ခုမွာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမူလက္ရာမ်ားရွိၿပီး ေဂါတမဗုဒၶေမြးဖြားရာေနရာလားဟု
အခ်ိဳ.ကေမးႀကသည္။တစ္ခုေသာဂူမွာ ေက်ာက္စရစ္မ်ား၊သဲမ်ားၿဖင့္ၿပည္.နက္ေနၿပီး (၄)ေပခန္.ၿမင့္ၿပီး (၃)ေပခန္.က်ယ္ေသာ အ၀င္အ၀ရွိသည္။၄င္းေန
ရာတို.ကို ဆင္ၿဖဴရွင္(ေအဒီ ၁၇၈၃-၁၇၇၆)ကဦးစြာေတြ.ရွိၿပီး ဒုတိယမွာသူဧ။္
သားအေလာင္းဘုရားၿဖစ္သည္။သူသည္ ၿမန္မာသကၠရာဇ္၁၁၃၆(ေအဒီ၁၇၇၄
)တြင္ေတြ.ရွိသည္။ထို.ေနာက္တစ္ဆက္တည္း သူသည္ အင္း၀ မွရန္ကုန္သို.
ပထမဆံုးခရီစဥ္အၿဖစ္ခ်ီတက္လာၿပီး ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကိုဖူးၿမင္သည္။
၁၇၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ေၿမငလ်င္ႀကီးလွဳပ္ခဲ.ရာ ထီးေတာ္ေၿမခ၍ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ၿပီး
ဖိုးဦးေတာင္ဘုရားတြင္လွဴဒါန္းလိုက္သည္။ ထီးေတာ္သစ္ကို ေရႊတိဂံုေစတီ
တြင္ သူဧ။္ဖခင္ ဆင္ၿဖဴရွင္ဧ။္အထိမ္းအမွတ္အၿဖစ္ ေအဒီ၁၇၅၇ တြင္ အသစ္
ထပ္မံတင္လွဴရာ ၿမန္မာနိဳင္ငံေတာ္အစိုးရအေနၿဖင့္ တလိုင္းတို.က ေအာင္
ၿမင္မူကို အသိအမွတ္ၿပဳ၍ မဏိပူရ၊တရုပ္ ႏွင့္ထိုင္းတို.ပူးေပါင္းတိုက္ခိုက္
ေသာ စစ္ပြဲကို ေအာင္နိဳင္ခဲ.သည္။ ေအာင္ၿမင္မူအခမ္းအနားသာဓကအၿဖစ္
ဘုရင္သည္ တလိုင္းတို.ကို မ်ားစြာေထာက္ပံ.ေပးခဲ.သည္။ ဘုရင္သည္ သူဧ။္
စြမ္းအား သူဧ။္အမိန္.ၿဖင့္ တိုးတက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္နိဳင္သည္။ သို.ေသာ္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ အမွားအယြင္းမွ ေရွ.တြင္ တလိုင္းတို.ဘုရင္မ်ိဳးဆက္ၿဖစ္
ေပၚေစေရးဟု ထင္မွတ္ရသည္။ သူဧ။္အမိန္.ေႀကာင့္ ပဲခူးဘုရင္ ဗညားဒလ
သည္ အေလာင္းဘုရားကို လာေရာက္အညံ.ခံသည္။
၄င္းကိစၥကို ပါဠိဘာသာစကားၿဖင့္ စာေႀကာင္းေရ(ခ)မွ(ဂ) အထိ ေက်ာက္စာ
ထြင္းထုထားသည္။
ဆက္လက္ေဖၚၿပပါမည္။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
========================================
ေတာ္စိန္ကို ေရးသားၿပဳစုသည္။
=================
အဂၤလိ္ပ္ဘာသာမွ ၿမန္မာဘာသာသို.ၿပန္ဆိုသူ ဦး၀င္းနိဳင္
================================
ဧရာ၀တီၿမစ္ႀကီးအနီး ၿပည္ၿမိဳ.သည္အၿမင့္မားဆံုးေတာင္တန္း(၇)လံုးအတြင္း
မွ ဖိုးဦးေတာင္ဧ။္အဆက္အႏြယ္ၿဖစ္ေသာ ေတာင္စဥ္ဧ။္ေၿမေႀကာတြင္ တည္ရွိ
ေနပါသည္။ဖိုးဦးေတာင္သည္ ရေသးဦးထုပ္ကဲ.သို. ပံုသ႑န္ရွိၿပီး ဗုဒၶဧ။္ အ
ႏြယ္ေတာ္ ရေသ.ဦးထုပ္ပံုစံၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ သူေတာ္စင္မ်ားေမြ.ေလ်ာ္ရာ
ၿဖစ္ေနပါသည္။ေၿမၿပန္.သည္ပင္လွ်င္ ေက်ာက္ခဲမ်ားႏွင့္ညီညြတ္ေနေသာ
ေႀကာင့္ ခိုင္မာသည္။ေတာင္ကုန္းဧ။္ ညီညြတ္ေသာေၿမၿပန္.တြင္ ေပ(၃၀)အ
ၿမင့္ရွိေသာ ဖိုးဦးေတာင္ေစတီကို ေရွးဗိသုကာလက္ရာမ်ား ၿဖင့္တည္ထား
သည္။လက္မူပညာၿဖင့္ လက္ရာေၿမာက္ေသာ ပန္းရံအတတ္ပညာကိုေတြ.၇
သည္။ၿမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၃၆(ေအဒီ ၁၈၇၄)ခန္.က ဟုယူဆရေသာရုပ္တု
မ်ားကို ေစတီအနီးတြင္ေတြ.ရသည္။၄င္းရုပ္တုမ်ားသည္မတ္ရပ္ေတာ္ေဂါတမ
ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားၿဖစ္ႀကသည္။ေရွ.တည္.တည္.ၿဖစ္ေသာ ၿပည္ၿမိဳ.သို.သူဧ။္
လက္ညိဳးၿဖင့္ညြန္ၿပေနသည္။အာနႏၵာသည္ သူ.ကိုခ်စ္ေႀကာင့္ရိုေသသူ၊ေက်း
ဇူးတရားသိနားလည္သူက၊ရိုေသကိုင္းရိုင္းသူအၿဖစ္ ရုပ္တုကေဖာ္ၿပေနသည္။
အေရွ.ဘက္တြင္ ရေသးဦးထုပ္သ႑န္ရွိေတာင္တန္းႏွင့္ဆက္စပ္ေနၿပီး ေပ
ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာၿမင့္ေသာေက်ာက္ဂူႀကီး(၃)လံုးကိုေတြ.ရသည္။ဂူႀကီး(၂)
ခုမွာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမူလက္ရာမ်ားရွိၿပီး ေဂါတမဗုဒၶေမြးဖြားရာေနရာလားဟု
အခ်ိဳ.ကေမးႀကသည္။တစ္ခုေသာဂူမွာ ေက်ာက္စရစ္မ်ား၊သဲမ်ားၿဖင့္ၿပည္.နက္ေနၿပီး (၄)ေပခန္.ၿမင့္ၿပီး (၃)ေပခန္.က်ယ္ေသာ အ၀င္အ၀ရွိသည္။၄င္းေန
ရာတို.ကို ဆင္ၿဖဴရွင္(ေအဒီ ၁၇၈၃-၁၇၇၆)ကဦးစြာေတြ.ရွိၿပီး ဒုတိယမွာသူဧ။္
သားအေလာင္းဘုရားၿဖစ္သည္။သူသည္ ၿမန္မာသကၠရာဇ္၁၁၃၆(ေအဒီ၁၇၇၄
)တြင္ေတြ.ရွိသည္။ထို.ေနာက္တစ္ဆက္တည္း သူသည္ အင္း၀ မွရန္ကုန္သို.
ပထမဆံုးခရီစဥ္အၿဖစ္ခ်ီတက္လာၿပီး ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ကိုဖူးၿမင္သည္။
၁၇၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ေၿမငလ်င္ႀကီးလွဳပ္ခဲ.ရာ ထီးေတာ္ေၿမခ၍ၿပန္လည္ၿပဳၿပင္ၿပီး
ဖိုးဦးေတာင္ဘုရားတြင္လွဴဒါန္းလိုက္သည္။ ထီးေတာ္သစ္ကို ေရႊတိဂံုေစတီ
တြင္ သူဧ။္ဖခင္ ဆင္ၿဖဴရွင္ဧ။္အထိမ္းအမွတ္အၿဖစ္ ေအဒီ၁၇၅၇ တြင္ အသစ္
ထပ္မံတင္လွဴရာ ၿမန္မာနိဳင္ငံေတာ္အစိုးရအေနၿဖင့္ တလိုင္းတို.က ေအာင္
ၿမင္မူကို အသိအမွတ္ၿပဳ၍ မဏိပူရ၊တရုပ္ ႏွင့္ထိုင္းတို.ပူးေပါင္းတိုက္ခိုက္
ေသာ စစ္ပြဲကို ေအာင္နိဳင္ခဲ.သည္။ ေအာင္ၿမင္မူအခမ္းအနားသာဓကအၿဖစ္
ဘုရင္သည္ တလိုင္းတို.ကို မ်ားစြာေထာက္ပံ.ေပးခဲ.သည္။ ဘုရင္သည္ သူဧ။္
စြမ္းအား သူဧ။္အမိန္.ၿဖင့္ တိုးတက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္နိဳင္သည္။ သို.ေသာ္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ အမွားအယြင္းမွ ေရွ.တြင္ တလိုင္းတို.ဘုရင္မ်ိဳးဆက္ၿဖစ္
ေပၚေစေရးဟု ထင္မွတ္ရသည္။ သူဧ။္အမိန္.ေႀကာင့္ ပဲခူးဘုရင္ ဗညားဒလ
သည္ အေလာင္းဘုရားကို လာေရာက္အညံ.ခံသည္။
၄င္းကိစၥကို ပါဠိဘာသာစကားၿဖင့္ စာေႀကာင္းေရ(ခ)မွ(ဂ) အထိ ေက်ာက္စာ
ထြင္းထုထားသည္။
ဆက္လက္ေဖၚၿပပါမည္။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
No comments:
Post a Comment