ျမန္မာျပည္မွ ငရဲက်ေနေသာ ခေလးတို႔ ဘ၀

 တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္သည္ ယေန႔ခေလးတို႔၏ လက္တြင္ ရိွသည္ကို မိမိစာေရးသူမွ ရာႏုံန္းျပည္႔ ယံုၾကည္ေသာေၾကာင္႔ ယခုေဆာင္းပါးအား တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။ In a tiny wooden home in an impoverished corner of Yangon, a gauzy white hammock swung from the rafters. ခေနာ္ခနဲ႕ သစ္သားအိမ္ကေလး အဲဒါက ဆင္းရဲစုပ္ျခာလြန္းတဲ႔ ၇န္ကုန္ျမိဳ႕ ေခ်ာင္က်က် တေနရာမွာတဲ႕… အဲဒီအိမ္ေလးထဲမွာပဲ အဖာအေထး အမ်ွင္က်ဲက်ဲ ညစ္ေပေနေသာ ေစာင္စေလးကို ထုတ္တန္းမ်ားမွ တြဲလြဲဆြဲခ်ျပီး တက်ီက်ီမည္ေနတဲ႔ပုခက္စဥ္ကေလးရိွေနပါတယ္။ Inside that hammock lay baby Khin Phyu Zin, who grew longer and heavier, while her grandmother, Daw Aung Kyi, 54, pushed the swing and dreamt about the baby’s future. အဲဒီပုခက္ စုပ္ေပေပေလးထဲမွာ ခင္ျဖဴဇင္ဆိုတဲ႔ လက္လြတ္မရ ခ်ီမေနရတဲ႔ ကေလးေလးက ေခ်ေထာက္ကေလးမလံု ပုခက္အျပင္ဘက္ကို ပိုရွည္ထြက္ေနတဲ႔ ကေလးမေလးကို ဖြားေအျဖစ္သ ူေဒၚေအာင္ၾကည္ အသက္ (၆၅)ႏွစ္ အရြယ္က ေျမးငယ္ေလးကို လြဲေခ်ာ႕ေပးရင္း ကေလး၇ဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ အိမ္မက္ မက္ေနမိခဲ႕ပါတယ္။ Daw Aung Kyi was the child’s primary caretaker, watching the toddler grow while her mother sold snacks from a mobile food cart. She wanted Khin Phyu Zin to be a doctor. It was an ambitious but not impossible goal for a young girl born into a poor family in a deeply traditional society emerging from five decades of military dictatorship and heading into the hope and uncertainty of a new democracy. ဖြားေအျဖစ္သူ ေဒၚေအာင္ၾကည္က ကခေလးမိခင္ လက္တြန္းလွည္းကေလးျဖင္႔ မုန္႔႔ပဲသြားရည္စာမ်ား ေစ်းေရာင္းထြက္ေသာ ကာလတေလ်ာက္တြင္ ခေလးကို အဓိက ထိမ္းေက်ာင္းေစာင္႕ေရွာက္ေပးရင္း ခေလးခမ်ာ ၾကီးထြားခဲ႕ရပါတယ္။ အဖြားျဖစ္သူက သူမေျမးေလးအား ဆရာ၀န္တေယာက္ ျဖစ္လာေစဖို႔ အနာဂတ္အတြက္ ေမ်ာ္လင္႔ေနမိပါတယ္။ သို႕ေပမယ္႔ အဖြား၏ ရည္မွန္းအားသန္ရည္ရြက္ခ်က္တို႔သည္ မေသျခာ မေရရာေသးေသာ ဒီမိုကေရစီအသစ္ဆက္ဆက္ကေလးဆိုသည္႔ ကာလအကူးေျပာင္းကေလးႏွင္႕ ႏွစ္ေပါင္း (၅၀) ေက်ာ္မ်ွ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေအာက္တြင္ ေနသားက်ေနေသာ လူ႕အသိုင္း၀ိုင္းအတြင္းမွ အလြန္ဆင္းရဲႏုံျခာလွေသာ မိသားစုတြင္ ဆရာ၀န္တေယာက္ ထြန္းေပါက္ ေပၚထြက္လာႏိုင္ရန္ ေမ်ာ္လင္႔ျခင္းတို႔သည္ကား မျဖစ္တန္ရာဟုပင္ ဆိုႏိုင္ဖြယ္ရိွေနပါသည္။ But in early June 2013, when she was 2, Khin Phyu Zin developed diarrhea. The fluid pouring out of her was milky white, a symptom of cholera. Earnings from the food cart barely allowed the family to eat, so Daw Aung Kyi borrowed money for a taxi ride to a hospital 10 minutes away. She later sold the family’s most valuable assets — two gold rings — to pay for expenses related to care. သို႔ရာတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဂ်ြန္လ အေစာကေလးပိုင္းတြင္ ခင္ျဖဴဇင္ကေလး ၂ ႏွစ္သားအရြယ္တြင္ ကာလ၀မ္းေရာဂါက သူမအား တိုက္စားဖြံ႕ထြားလာခဲ႔ပါျပီ။ သူမေလး၏ ပါစပ္မွ အျဖဴေရာင္ နုနု ႏို႔ရည္သဖြယ္ အရည္မ်ား ဒလေဟာ အန္ခ်ေနခဲ႔ေသာအေျခေနမွာ ကာလ၀မ္းေရာဂါတခု၏ လက္ၡဏာပင္ျဖစ္ေနေလသည္။ တေန႕လုပ္မွ မ၀ေရစာကေလးစားရေသာ လက္လုပ္လွည္းလွဳပ္တုပ္တုပ္ျဖင္႔ ေစ်းေရာင္းေၾကြးေမြးရွာေဖြေနရေသာဘ၀မို႔ ေဒၚေအာင္ၾကည္က ေငြစေငြနေကလး ေခ်းငွားကာ တကၠစီ အငွားကားတစင္းအား ေခၚယူကာ ၁၀ မိနစ္သာသာကေလး ေလာက္ ေမာင္းႏွင္သြားရေသာ ေဆးရံုသို႔ အေျပးကေလး သြားခဲ႔ပါသတဲ႕….ထိုေနာက္ပိုင္းတြင္ သူမဘ၀အဖို႔ အလြန္တန္လိုးဃန ထားေသာ နာဂတ္တရံအားေရာင္းခ်ကာ ခေလးအတြက္ ေဆးဖိုး၀ါးခေလး ေပးေခ်ခဲ႔ရပါတယ္။ When Khin Phyu Zin started getting better, her family brought her home. But the diarrhea returned, and in late June 2013, several hours before daybreak, the toddler died in her mother’s arms. ခင္ျဖဴဇင္ကေလးတေယာက္ အေျခေနေကာင္းမြန္လာေသာ အခ်ိန္၀ယ္ ေဆးရံုမွ မိသားစုေနရာအိမ္သို႔ ျပန္လည္ေခၚေဆာင္လာခဲ႔၏၊ သို႔ေသာ္ ၀မ္းေရာဂါက တဖန္ ျပန္ထလာခဲ႕ျပန္ပါသည္။ ထို႕ေနာက္ ၂၀၁၃ ဂ်ြန္လ ေႏွာင္းပိုင္းေလး၀ယ္ ေနခင္းမွာပင္ အခ်ိန္နာရီေတာ္ေတာ္ၾကာ သတိလည္လိုက္မလည္လိုက္ျဖင္႔ လက္တြန္းလွည္းျဖင္႕ ေစ်းေရာင္းေၾကြးေနသူမိခင္၏ လက္တြင္းမွာပင္ ရင္၀ယ္ပိုက္လ်က္ အသက္ဆံုးသြားခဲ႔ရပါတယ္။ “We tried as much as we could to save that baby,” said mother, her long, round cheeks and plum-colored lips covered in tears. “Nothing is more precious than a human life.” “က်မတို႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ဒီခေလးကို ရေအာင္လုပ္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ႕ၾကပါတယ္။ လူဘ၀ အသက္ထက္ တန္ဘိုးရိွတာဆိုလို႕ ဘာမွမရိွပါဘူး” ဟု မိခင္ျဖစ္သူ မ်က္ႏွာ ၀ိုင္း၀ိုင္း ႏုတ္ခမ္းမြဲမြဲအေရာင္ျဖင္႔ မ်က္ရည္မ်ားႏွင္႔ ျပည္႔လ်ံေနေသာ သူမႏုတ္ခမ္းမ်ားမွ ေျပာဆိုပါသည္။ The high rate of child death in Myanmar is among the most painful legacies left by the military dictatorship that ran the country from 1962 to 2011. During that time a corrupt and brutal junta shifted the country’s abundant resources to military spending and military industry rather than investing in a progressive health care system. တိုင္းျပည္အား ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္သို႔တိုင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီမံကိုင္တြယ္ခဲ႔ေသာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္မွ ထားခ်န္ေပးထားခဲ႔ေလေသာ အလြန္ေၾကကြဲဆိုနစ္နာၾကင္စရာေကာင္းလွေသာ အေမြႏွစ္ေၾကာင္႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ခေလးငယ္မ်ား ေသဆံုးေနရမွဳသည္ အေတာ္ျမင္႕မားေသာ အခ်ိဳးစားတရပ္ျဖစ္ေနေလသည္။ ထိုကာလ အတြင္း၀ယ္ အဂတိလိုက္စားျပီး ရက္စက္ရိုင္းစိုင္းလြန္းေသာ အုပ္စုမွ က်န္းမာေရးဘက္ဆိုင္ရာ ေစာင္႔ေရွာက္မွဳတို႔တြင္ တိုးတက္ျမင္႔မားလာေအာင္ေဆာင္ရြက္ေထာက္ပံ႕ၾကရမည္႔အစား တိုင္းျပည္၏ အလြန္ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေပါမ်ားမွဳအေပါင္းအား စစ္ဘက္ဆိုင္ရာအသံုးစ၇ိတ္ႏွင္႔ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္သာ အသံုးျပဳျဖဳန္းတီးပစ္ခဲ႔ေလ၏။ In the years following World War II, Myanmar had the best health care system in Southeast Asia. Today, one in 15 children in Myanmar will not live to see his or her fifth birthday, according to UN data — the highest under-5 death rate the region. Between 56,000 and 70,000 children die here every year, largely of preventable causes. ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖတ္သန္းေသာ ႏွစ္မ်ားတေလ်ာက္တြင္းမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ အေကာင္းဆံုးေသာ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ ေစာင္႔ေရွာက္မွဳျဖစ္သည္႔ ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္ခဲ႕ေလ၏။ သို႔ေသာ္ ယေန႔ျမန္မာျပည္တြင္ ခေလး ၁၅ ေယာက္တြင္ ခေလးတေယာက္သည္ သူ၏ ၅ ႏွစ္ေျမာက္ေသာ ေမြးေန႕ကေလးတခု ေမေရာက္ခင္မွာပင္ ေသဆံုးေနဆံုးေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ စစ္တမ္းေကာက္ယူခ်က္က ျပဆိုေလသည္။ ျမန္မာျပည္သည္ အသက္ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ခေလးမ်ား ေသဆံုးမွဳ စံႏုံန္းျမင္႔မားေသာ တိုင္းျပည္ဟုလည္း ေဖၚျပထားေလသည္။ တႏွစ္လ်ွင္ ခေလးေပါင္း ငါးေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ မွ ခုႏွစ္ေသာင္းထိ ႏွစ္စဥ္ ေသဆံုးေနေသာ တိုင္းျပည္လဲျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္တမ္းသြင္းထားကာ ထိုကိစၥသည္ အလြန္႕အလြန္ ၾကီးမားကာ ကာကြယ္တားဆီးစရာမ်ား ေဆာင္ရြက္ရမည္႕ အရာဟုလည္း ေဖၚျပထားသည္။ Save the Children, which ranks the world’s countries in terms of best and worst places to be a mother, puts Myanmar at 152 of 176 countries, worse than Afghanistan, Sudan and India. ခေလးမ်ား ကာကြယ္ေစာင္႔ေရွာက္ေရး ကန္ဂ်ီအို(Save the Children) မွ ဆူဒန္ အႏၵိယ ႏွင္႔ အာဖကန္နိစတန္တို႔ထက္ အေျခေနဆိုးေသာ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၆ ႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဆင္႔ ၁၅၂ တြင္ ေရာက္ရိွေနျပီး ထိုမ်ွ အေျခေနဆိုေသာ အကာလ တြင္ မိခင္တေယာက္ျဖစ္လာရေသာ အေျခေနမွာ အေတာ္ပင္ ဆိုး၀ါးလွေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ ခေလးေစာင္႕ေရွာက္ေရးဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံတို႔အဆင္႔တန္း သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ထည္႕သြင္းေဖၚျပမွတ္ခ်က္ေပးထားေလသည္။ Representatives from international health organizations here use phrases like “total neglect” and “complete absence” to describe the military government’s role in promoting the well-being of the country’s citizens. As late as 2005, annual government spending on health care was just 376 kyat per person, about 38 cents in US dollars. Total health care spending — including government assistance, foreign aid, and individual payments — is still just $8 per person. တိုင္းသူျပည္သားတို႔၏ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္တည္မွဳအေပၚ ေကာင္းမြန္စြာ ေစာင္႕ထိမ္းျခင္းဆိုေသာ စံနံုန္းသတ္မွတ္ခ်က္ အဆင္႕တန္းအား စစ္အစိုးရမွ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ခဲ႕ပံုတို႔အား ႏိုင္ငံတကာ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာ အဖြဲစည္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက “လံုး၀ဥသံု ဥပကၡာ ျပဳထားျခင္း ႏွင္႕ လံုးလံုးလ်ားလ်ား ပ်က္ကြက္ေနျခင္း” ဟုပင္ စကားလံုးအကုန္ သံုးစြဲေျပာဆိုသတ္မွတ္ခဲ႕ၾကပါသည္။ ေနာက္ဆံုး ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္စဥ္ အစိုးရ၏ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ေထာက္ပံ႕သံုးစြဲမွဳ သည္ လူတဦးလ်ွင္ (၃၇၆)က်ပ္မ်ွသာ သံုးစြဲခြင္႔ျပဳေစျပီး အေမရိကန္ေဒၚလာႏွင္႔ ႏိုင္းယွဥ္မည္ဆိုပါက လူတဦး၏ တႏွစ္တာ က်န္းမာေရးအတြက္ အစိုးရမွ သံုးစြဲေသာစရိတ္သည္ (၃၈) ျပားမ်ွသာ ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရ ျပန္တမ္းတြင္ ၀မ္းနည္းစြာေတြ႕ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယခု ေလာေလာလတ္ ႏွစ္တြင္ အေမ၇ိကန္ေဒၚလာ တႏွစ္လ်ွင္ (၈)ေဒၚေလာက္ သံုးစြဲရန္ ခြင္႔ျပဳလာသည္ဟုလည္း လက္ငင္း ေဖၚျပခ်က္တြင္ ဆိုထားျပန္ပါသည္။ Many wealthy countries stopped donating to Myanmar during the five decades of military rule, saying that their efforts were being strangled by government restrictions on aid work, and that they were unwilling to funnel money to a government they believed would use it to repress its own people. ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ၾကေသာ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ လာေရာက္အကူညီေပးႏိုင္ေသာ လုပ္သာအကူမ်ားအား၀င္ခြင္႕မျပဳျခင္းႏွင္႕ အစိုးရမွ ၄င္းတို႕ အာဏာအတြက္သာ မိမိတို႔၏ ျပည္သူမ်ားအေပၚ ဖိနွိပ္ ဗိုလ္က်ရန္ ေဆာင္ရြက္ေလ႔ရိွေသာေသာေၾကာင္႕ ၄င္းတို႔မွ ေးအပ္ေသာေငြေၾကးအကူညီမ်ားအား အသံုးခ်လ်ွက္ရိွသည္ကို ယံုၾကည္ၾကေသာေၾကာင္႔ အဖက္ဖက္ေဒါင္႔ေပါင္းစံုအား တင္းၾကပ္ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ပိုင္ရွင္ အစိုးရအား ေငြေၾကးေထာက္ပံေပးလွဴျခင္းတို႔အား ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္မ်ွ ရပ္ဆိုင္းခဲ႕ၾကေလသည္။ On a micro level, the deaths have had devastating effects on families. Days after the loss of baby Khin Phyu Zin, her mother moved to another town, leaving Daw Aung Kyi, already a widow, feeling abandoned by both her granddaughter and her daughter-in-law. အလြန္ေသးငယ္ကာ ဆင္းရဲေအာက္က်လြန္းေသာ မိသားစုကေလးတြင္ ထိုသို႔ေသဆံုးရျခင္းမ်ားသည္ မိသားစုလူေနမွဳအေျခေနမ်ားအေပၚ ေသာကမီးၾကီး ေတာက္ေလာင္ က်ေရာက္ၾကစျမဲျဖစ္ေလ၏။ ယခုတြင္လဲ ခင္ျဖဴဇင္ကေလးေသဆံုးသြားျပီးေနာက္ ဖြားေအးမုဆိုးမၾကီးအား ခင္ျဖဴဇင္မင္ခင္မွ ေက်ာခိုင္းကာ တျခားတျမိဳ႔သို႔ ထြက္ခြါသြားခဲ႕ေလေသာေၾကာင္႕ ဖြာအိုျဖစ္သူမွာ ေျမးမကေလးႏွင္႔ ေခ်ြးမ ကိုပါ ထပ္မံဆံုးရွဳံးရျပန္ေလသည္။ On a macro level, the devastating loss of young lives could cripple Myanmar’s economy just as it is emerging. အလြန္သိမ္ငယ္ကာ ဆင္းရဲႏုံျခာေသာ အသိုင္း၀ိုင္းမ်ားတြင္၊ ငယ္ရြယ္ေသာ ခေလးငယ္မ်ား၏ ပ်က္စီးဆံုးပါးျခင္းတို႔သည္ ျမန္မာစီးပြါးေရး စနစ္၏ ကန္႕လန္႔တိုက္ေနာက္ေႏွးေနမွဳကတရိပ္ရိပ္ျမင္တက္ေနေသာေၾကာင္႕ပင္တည္း။ “All countries that suffer a high rate of child mortality have underdeveloped economies because of it,” explained Christopher Duggan, a professor at the Harvard School of Public Health who studies nutrition in resource-poor settings. တိုင္းျပည္အားလံုးတို႔သည္ ခေလးငယ္ဆံုးပါးပ်က္စီးျခင္းဆိုေသာ ျမင္႔မားသည္႕ ႏံုန္းထားစံခ်ိန္အား ခံစားရသည္မွာ ၄င္းတိုင္းျပည္တို႔၏ ဆင္းရဲၾကပ္တည္းလြန္ေသာအေျခေနေၾကာင္႔ အဆိုပါ ႏုံန္းထားမ်ား ဖြံ႕ထြားျမင္႕တက္လာရသည္ဟု Christopher Duggan ခရစ္တိုဖာ ဒတ္ဂန္ ဆိုေသာ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ လူထုက်န္းမားေရးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းတြင္ အေျခခံအေဆာက္အံုႏံုျခာေသာ ေဒသမွ အဟာရျဖည္႔စြမ္းေပးေရးဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္အားေလ႕လာေနသူမွ ဆိုပါသည္။ Now the government seems to realize this in a little bit. In fiscal year 2012-2013, Myanmar dedicated about three percent of total expenditures to health care, up from one percent the year before. Large aid groups that were driven away by the previous government are returning under watch. ယခုေတာ႔ အစိုးရမွ အေတာ္တန္ကေလး သိျမင္လာပံုရလာသည္။ သို႔ျဖစ္၍ အစိုးရမွ ၂၀၁၂ႏွင္႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ဘဏ္ဏာေရးခ်မွတ္ခ်က္တြင္ က်န္းမားေရးဆိုင္ရာ ေစာင္႕ေရွာက္မွဳအား ယခင္(၁) ရာႏုံန္းမွ ယခု (၃) ရာႏံုန္းဟု ျပဌာန္းလိုက္ျပီး ယခင္က ကန္ထုတ္လိုက္ေသာ အကူညီေပးေရး အဖြဲ႕မ်ားအား ယခု ျပန္လာျပီး ေစာင္႔ၾကည္႔မွဳေအာက္တြင္ လုပ္ကိုင္ေစသည္။ But the country’s dark and unique military governing history means that many challenges lie ahead. သို႔ေသာ္ တိုင္းျပည္၏ ေမွာင္ရိပ္မိုးထားမွဳႏွင္႔ ျပိဳင္စံရွားေသာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မွဳ သမိုင္း ျပယုဂ္ တို႔သည္ ၄င္းတိုင္းျပည္အတြက္ မ်ားျပားလွေသာ စိန္းေခၚေနမွဳမ်ားက ေရွ႕တြင္ ဆီးၾကိဳေနအံုးမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္ ဂိုလ္ရွယ္ေလး ျဖစ္ရပ္မွန္ ခေလးဇာတ္လမ္းေလးအား အေျခခံထားသည္ ============================= လြင္သႏၱာစုိး C